«Σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ της εφημερίδας (…) οι  βάσεις για τις πανεπιστημιακές σχολές θα σημειώσουν μαζική πτώση ενώ εκεί που αναμένεται μαζική σφαγή είναι στις δημοφιλείς σχολές.»

Είναι τρομακτικό να ξυπνάς Κυριακή πρωί και να διαβάζεις σε ενημερωτικές ή εκπαιδευτικές σελίδες τέτοια «ρεπορτάζ». Μόλις δύο μέρες πριν τα παιδιά εξετάστηκαν στο τρίτο ή τέταρτό τους μάθημα, τα γραπτά τους δεν έχουν πάει ακόμα στα βαθμολογικά κέντρα αλλά το «ρεπορτάζ» είναι απόλυτο στο συμπέρασμά του ! Ας μην ξέρουν ακόμα οι εκπαιδευτικοί που διορθώνουν. Ξέρει ο/η  δημοσιογράφος. Γιατί ρώτησε κάποιους καθηγητές που άρχισαν να διορθώνουν τα γραπτά του πρώτου μόλις μαθήματος, κάποιους «κατ’ επάγγελμα» αναλυτές που έχουν προβλέψει «πού θα κινηθούν» φέτος οι βάσεις, πότε ; Πριν ακόμα αρχίσουν οι εξετάσεις!!! Εάν δεν το πιστεύετε, σας προτρέπω να ανατρέξετε σε αρχεία ιστοσελίδων του προηγούμενου μήνα για να δείτε τις προβλέψεις τους!

Γιατί αυτοί οι αναλυτές δεν έχουν προβλέψει ποιος θα πάρει το παγκόσμιο κύπελλο στο Μουντιάλ που διαξάγεται αυτές τις μέρες είναι απορίας άξιον. Αυτή τους η πρόβλεψη θα ενδιέφερε εκατομμύρια κατοίκους του πλανήτη που το παρακολουθούν ενώ η πρόβλεψη για τις βάσεις μόνο 100.000 υποψήφιους, τις οικογένειές τους και τους εκπαιδευτικούς. Άντε και τα παιδιά που ετοιμάζονται για τις επόμενες πανελλαδικές και τα οποία ξεκίνησαν μαθήματα θερινής προετοιμασίας στα φροντιστήριά τους.

Το θέμα όμως «πουλάει». Δεν έχει σημασία αν το περιεχόμενο ενός δημοσιεύματος είναι στον αέρα. Σημασία έχει ότι ενδιαφέρει πολλούς και θα γίνουν πολλά «κλικ» στο διαδίκτυο. Θα αυξηθεί η αναγνωσιμότητα. Τί κι αν οι υποψήφιοι κι όσοι ενδιαφέρονται θα τρομοκρατηθούν, θα αποκτήσουν φρούδες ελπίδες ή θα μπερδευτούν ; Κλικ να γίνονται !

Πέρυσι τέτοια εποχή είχα γράψει ένα αντίστοιχο άρθρο με τίτλο «Οι προβλέψεις για τις βάσεις είναι ΑΒΑΣΙΜΕΣ». Εξηγούσα γιατί δεν μπορούν να γίνουν προβλέψεις. Η φετινή πραγματικότητα ήρθε να προσθέσει σε αυτή την αβεβαιότητα κι άλλους παράγοντες που αυξάνουν το βαθμό της αβεβαιότητας.

1ον. Πέρυσι οι υποψήφιοι είχαν δικαίωμα να δηλώσουν σχολές επιθυμίες διαλέγοντας δύο από τα πέντε διαθέσιμα επιστημονικά πεδία. Φέτος τα επιστημονικά πεδία περιορίστηκαν σε τέσσερα αφού οι Παιδαγωγικές σχολές δεν αποτελούν πλέον ξεχωριστό πεδίο αλλά μπορούν να δηλωθούν από όλους/όλες τους υποψηφίους όλων των πεδίων. Οι περυσινοί ενδιαφερόμενοι ήταν λίγοι και οι βάσεις των Παιδαγωγικών Σχολών ήταν χαμηλές. Φέτος οι ενδιαφερόμενοι είναι πολλαπλάσιοι και ο ανταγωνισμός πολύ μεγαλύτερος. Πόσοι όμως θα ενδιαφερθούν και με τί βαθμολογίες ; Θα τις δηλώσουν υποψήφιοι με υψηλές βαθμολογίες ή μόνο με μέτριες και κάτω ; Μηχανογραφικά δελτία δεν έχουν ακόμα συμπληρωθεί, άρα κανείς δεν ξέρει τις προτιμήσεις των υποψηφίων.

2ον.  ΤΕΙ στην Αθήνα πλέον δεν υπάρχουν. Έχουν συγχωνευτεί σε ένα μεγάλο ίδρυμα το οποίο έγινε πανεπιστημιακό. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής που προέκυψε από τη συγχώνευση των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά. Έως πέρυσι οι υποψήφιοι με μεσαίες  βαθμολογίες απαξιούσαν να δηλώσουν σχολές ΤΕΙ αφού ήταν τριετούς φοίτησης και συνεπώς «υποβαθμισμένες». Φέτος όμως έγιναν πανεπιστημιακού επιπέδου. Παρέχουν «αναβαθμισμένο», πιο δελεαστικό πτυχίο. Θα τις δηλώσουν στο Μηχανογραφικό τους δελτίο ; H κοινή λογική λέει ναι. Ειδικά οι υποψήφιοι/ες που μένουν στην Αθήνα και περιορίζονται από τα οικονομικά δεδομένα της εποχής, φυσικά και θα τις εντάξουν στις προτιμήσεις τους. Και οι υποψήφιοι/ες της Αθήνας είναι οι περισσότεροι. Αλλά τί βαθμολογίες θα έχουν ; Δεν το ξέρουμε κι αυτό !

3ον.  Οι υποψήφιοι των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ). Το ποσοστό αυτών των υποψηφίων που θα εισαχθεί φέτος στα πανεπιστήμια αυξήθηκε από 1% σε 5%, ενώ για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής το ποσοστό ανεβαίνει στο 10% των θέσεων. Η ρύθμιση αυτή ισχύει μόνο για φέτος και αυτό για να αντισταθμιστεί η κατάργηση των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά.

4ον. Η δυνατότητα μετεγγραφής που μπορεί να έχουν όσοι δεν περάσουν σε σχολή στην ή κοντά στην πόλη τους. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η δυνατότητα αυτή θα επηρεάσει τις προτιμήσεις των υποψηφίων για τμήματα μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας. Φέτος όμως που δόθηκε η δυνατότητα μετεγγραφής και σε αδέλφια που σπουδάζουν σε διαφορετική πόλη, αναμένεται να δηλώσουν σχολές επαρχίας περισσότεροι υποψήφιοι με πιθανό αποτέλεσμα μια μικρή ώθηση των βάσεων προς τα πάνω.

5ον. Ο σπουδαιότερος παράγοντας που προκαλεί τις αυξομειώσεις κάθε χρόνο στις βάσεις εισαγωγής για πανεπιστήμια και ΤΕΙ είναι το πόσο εύκολα ή δύσκολα θα είναι τα θέματα που θα δοθούν. Μόνο που η δυσκολία ή η ευκολία των θεμάτων είναι υποκειμενική. Οι εκπαιδευτικοί αξιολογούμε το βαθμό δυσκολίας συγκρίνοντας με θέματα άλλων ετών. Δεν λαμβάνουμε όμως υπόψιν τη διαφορετική ετοιμότητα διαφορετικών υποψηφίων κάθε χρονιά να ανταποκριθούν στα όποια θέματα.

Κάθε χρόνο οι υποψήφιοι είναι διαφορετικά προετοιμασμένοι. Εάν οι φετινοί υποψήφιοι εξετάζονταν σε θέματα της προηγούμενης δεκαετίας θα είχαμε ρεκόρ αριστούχων γιατί τα θέματα ήταν πιο απλά. Μαζί όμως με την επιδιωκόμενη καλύτερη προετοιμασία τους η οποία στηρίζεται στις εμπειρίες προηγούμενων ετών, αυξάνεται και ο όγκος ή η πολυπλοκότητα των θεμάτων. Έχουν κάνει οι φετινοί υποψήφιοι καλύτερη προετοιμασία από τους προηγούμενους ; Δεν το ξέρουμε αφού εδώ μιλάμε για ανθρώπους. Και ο ανθρώπινος παράγοντας ήταν πάντα ιστορικά μη προβλέψιμος !

Προς τί λοιπόν οι προβλέψεις ; Μα έτσι, για να έχουμε να λέμε ! Σοβαρή δημοσιογράφος, σε σοβαρή εφημερίδα έκανε την εξής πρόβλεψη : «Σε επίπεδο κεντρικής οργάνωσης έχουν γίνει ελάχιστες αλλαγές στα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων, οπότε και δεν αναμένεται μεγάλη διαφοροποίηση στη διαγωνιστική της «φιλοσοφία» σε σχέση με πέρυσι.». Κι όμως η ίδια επιτροπή ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ. Προσπάθησε να κάνει τα θέματα «πρωτότυπα» σε κάποια μαθήματα, «αντέστρεψε» ασκήσεις του σχολικού βιβλίου κάνοντάς τες αγνώριστες, εισήγαγε στοιχεία καθημερινότητας σε θέματα κλπ. Πάει κι αυτή η πρόβλεψη.

Τί μένει από όλα αυτά ; Η διαχρονική αλήθεια ότι όσοι έχουν καλά προετοιμαστεί, όσοι/όσες έχουν εξασκηθεί σε όλο το μήκος και πλάτος της ύλης, όσοι δεν κυνήγησαν την έκπληξη σε θέματα εξεζητημένα, αυτοί δεν πτοούνται ούτε από δυσκολία/ευκολία ούτε από βάσεις. Είναι οι «καλύτεροι» και θα εισαχθούν στις σχολές που θέλουν. Οι θέσεις θα καλυφθούν όποιες κι αν είναι οι βαθμολογίες, όποιες κι αν είναι οι βάσεις.

ΒΑΣΙΚΑ, ας περιμένουμε ! 

Ντάλης  Βαγγέλης