Πρόσφατα, είχα μάλλον τη διάθεση να αναπολήσω κάτι από τα σχολικά μου χρόνια και την αγωνία της αναμονής των βαθμών του τριμήνου. Δέχθηκα, λοιπόν, την πρόσκληση φίλης να τη συνοδεύσω στο Λύκειο της τελειόφοιτης κόρης της για να πάρουμε τους βαθμούς του παιδιού. Η Νίνα είναι άριστη μαθήτρια και όλοι ελπίζουν τα 20άρια που πήρε στα Αρχαία, τα Λατινικά, την Ιστορία και τη Λογοτεχνία να επαναληφθούν και στις πανελλαδικές εξετάσεις του Μαΐου. Αυτό που μου έκανε, βέβαια, εντύπωση ήταν ένα ιδιαίτερο «ευχαριστώ πολύ» της Νίνας προς τον καθηγητή της στη Φυσική. Ο λόγος; «Μου έβαλε 20 παρότι με έπιανε να αντιγράφω. Και στα Μαθηματικά πήρα 18 με τον ίδιο τρόπο. Οι καθηγητές ξέρουν ότι είμαι άσχετη, αλλά αφού ο βαθμός στα μαθήματά τους δεν μετρά είναι γενναιόδωροι. Το ίδιο κάνουν οι φιλόλογοι με τους μαθητές, οι οποίοι στις πανελλαδικές θα εξετασθούν στα φυσικομαθηματικά» παραδέχθηκε...

Η παραδοξότητα αυτή αποτυπώνει ένα ακόμη στρεβλό σημείο του εκπαιδευτικού συστήματος. Ολοι -υπουργείο Παιδείας, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΟΛΜΕ, καθηγητές, φροντιστές, γονείς, μαθητές- παραδέχονται ότι οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου ρίχνουν το βάρος στα έξι μαθήματα των πανελλαδικών εξετάσεων. Την ίδια στιγμή, όμως, στο σχολείο έχουν μαθήματα, που μπορεί να είναι συναρπαστικά, αλλά τούς είναι παντελώς αδιάφορα. Συγκεκριμένα, στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα υπάρχουν 16 ώρες για τα μαθήματα γενικής παιδείας, μεταξύ των οποίων η Νεοελληνική Γλώσσα, η Νεοελληνική Λογοτεχνία, η Ιστορία, τα Μαθηματικά, η ξένη γλώσσα και η Κοινωνιολογία, που διδάσκονται δύο ώρες, και τα Θρησκευτικά, η Γυμναστική, η Φυσική και η Βιολογία, που διδάσκονται μία ώρα. Από αυτά τα μαθήματα, οι μισοί υποψήφιοι αδιαφορούν για τα μισά, και οι άλλοι μισοί για τα υπόλοιπα. Πρόκειται για ευτελισμό, γελοιοποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, για την οποία όλοι κάνουν τα στραβά μάτια.

Η απάντηση στην εύλογη απορία γιατί δεν αναζητείται μια καλύτερη οργάνωση του αναλυτικού προγράμματος βρίσκεται, επί της ουσίας, στο ότι η εκπαιδευτική πολιτική ασκείται με μικροπολιτικούς όρους. Ενώ όλοι οι αρμόδιοι φορείς παραδέχονται την ουσιαστική απαξίωση του Λυκείου, το οποίο έχει μετατραπεί σε εξεταστικό προθάλαμο των ΑΕΙ, λύσεις δεν αναζητούνται. Και αυτό διότι το πρόβλημα είναι δύσκολο με αποτέλεσμα να απαιτείται μακροχρόνια δουλειά και μελέτη, που δεν συνάδουν με την πολιτική του «ράβε-ξήλωνε», την οποία υιοθετεί κάθε υπουργός, επιθυμώντας να υπογράψει μια εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» όσο διαρκεί η θητεία του. Από την άλλη, τίποτε δεν μπορεί να σχεδιαστεί σοβαρά, από τη στιγμή που για κάθε υπουργική απόφαση μετράει η συνδικαλιστική λογική να βολευτούν όσο το δυνατόν περισσότεροι εκπαιδευτικοί κλάδοι. Πρόοδος δεν μπορεί να υπάρξει όταν κάθε απόφαση είναι αποτέλεσμα συμβιβασμών, και όχι υλοποίησης μιας εκπαιδευτικής στρατηγικής που περιμένει αποτελέσματα σε βάθος χρόνου. Οσο η ίδια η Πολιτεία ευτελίζει το Λύκειο, τόσο οι έφηβοι δικαιολογούνται να λένε κι ευχαριστώ που οι δάσκαλοί τους ανέχονται το χαβαλέ τους...

Tου Aποστολου Λακασα