Όπως είναι γνωστό, στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης έχουν διαμορφωθεί τρεις κύκλοι σπουδών (ο πρώτος, ο δεύτερος και ο τρίτος) οι οποίοι κατοχυρώθηκαν από την Ελληνική Δημοκρατία στο άρθρο 30 του νόμου 4009/2011.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ), οι τίτλοι σπουδών που ολοκληρώνουν τον 1ο κύκλο του ΕΧΑΕ αντιστοιχίζονται στο 6ο επίπεδο του ΕΠΠ, οι τίτλοι σπουδών που ολοκληρώνουν τον 2ο κύκλο του ΕΧΑΕ αντιστοιχίζονται στο 7ο επίπεδο του ΕΠΠ και οι τίτλοι σπουδών που ολοκληρώνουν τον 3ο κύκλο σπουδών αντιστοιχίζονται στο 8ο επίπεδο του ΕΠΠ.

Κάθε χώρα-μέλος του ΕΧΑΕ οφείλει να καταστρώσει το Εθνικό της Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης και το Εθνικό της Πλαίσιο Προσόντων (το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης κάθε χώρας αποτελεί μέρος του Εθνικού της Πλαισίου Προσόντων). Στη συνέχεια κάθε χώρα-μέλος πρέπει να αντιστοιχίσει το Εθνικό της Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης με το Πλαίσιο Προσόντων του ΕΧΑΕ και το Εθνικό της Πλαίσιο Προσόντων με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων. Η αντιστοίχιση αυτή περιλαμβάνεται στη λεγόμενη έκθεση αντιστοίχισης, η οποία πρέπει να εγκριθεί από την αρμοδία επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην Ελλάδα, το εθνικό πλαίσιο προσόντων κατοχυρώθηκε στο άρθρο 16 του νόμου 3879/2010, όπου προβλέπεται η έκδοση προεδρικού διατάγματος που θα περιλαμβάνει τα εξής:

1) Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης και αντιστοίχισή του με το Πλαίσιο Προσόντων του ΕΧΑΕ

2) Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων και αντιστοίχισή του με το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του προέδρου του ΕΟΠΠΕΠ το εθνικό πλαίσιο προσόντων αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2017, οπότε τότε θα δημοσιευθεί και το αντίστοιχο προεδρικό διάταγμα.

Η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά βήματα προς την ένταξη της στον ΕΧΑΕ αλλά μένει πολλά να γίνουν ακόμα. Η πρότασή μου έχει ως εξής:

(1) Τα ελληνικά ΑΕΙ παρέχουν τα εξής προγράμματα σπουδών:

- Προγράμματα Προπτυχιακών Σπουδών (ΠΠΣ) (Postgraduate Study Programs)

- Προγράμματα Ενιαίων Σπουδών (ΠΕΣ) (Integrated Study Programs)

- Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) (Postgraduate Study Programs)

- Προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών (ΠΔΣ) (Doctoral Study Programs)

(2)

- Ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τα ΠΠΣ φέρει την ονομασία "Πτυχίο" (Bachelor Degree)

- Ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τα ΠΕΣ φέρει την ονομασία "Ενιαίο Δίπλωμα" (Integrated Master Degree)

- Ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τα ΠΜΣ φέρει την ονομασία "Μεταπτυχιακό Δίπλωμα" (Postgraduate Master Degree)

- Ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τα ΠΔΣ φέρει τη ονομασία "Διδακτορικό Δίπλωμα" (Doctorate Degree)

 (3)

- Το πτυχίο είναι ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τον 1ο κύκλο σπουδών του ΕΧΑΕ

- Το ενιαίο δίπλωμα είναι ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει ταυτόχρονα τον 1ο και τον 2ο κύκλο σπουδών του ΕΧΑΕ, χωρίς να προηγείται η χορήγηση πτυχίου.

- Το μεταπτυχιακό δίπλωμα είναι ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τον 2ο κύκλο σπουδών του ΕΧΑΕ και η εισαγωγή στα ΠΜΣ προϋποθέτει την κατοχή πτυχίου.

-Το διδακτορικό δίπλωμα είναι ο τίτλος σπουδών που ολοκληρώνει τον 3ο κύκλο σπουδών του ΕΧΑΕ. 

(4) 

- Στα ΠΜΣ γίνονται δεκτοί οι κάτοχοι πτυχίου και οι κάτοχοι ενιαίου διπλώματος 

- Στα ΠΔΣ γίνονται δεκτοί οι κάτοχοι ενιαίου διπλώματος και οι κάτοχοι μεταπτυχιακού διπλώματος

(5) Ο αριθμός των πιστωτικών μονάδων ECTS στα ΠΕΣ δε μπορεί να είναι μικρότερος από το άθροισμα των ECTS του αντίστοιχου ΠΠΣ και του αντίστοιχου ΠΜΣ Το ίδιο ισχύει και για την κανονική χρονική διάρκεια σπουδών.

(6) Καθιερώνονται δύο τύποι Μεταπτυχιακών Διπλωμάτων:
- Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Προχωρημένων Σπουδών

- Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης

Όταν για την ολοκλήρωση του ΠΜΣ προβλέπεται στο πρώτο ή σε προχωρημένο εξάμηνο (συνήθως στο πρώτο εξάμηνο) η υποχρεωτική επιλογή μιας από τις διαθέσιμες κατευθύνσεις, τότε το απονεμόμενο μεταπτυχιακό δίπλωμα ανήκει στα μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης.

Όταν για την ολοκλήρωση του ΠΜΣ δεν προβλέπεται η επιλογή κατεύθυνσης, τότε το απονεμόμενο μεταπτυχιακό δίπλωμα ανήκει στα μεταπτυχιακά διπλώματα προχωρημένων σπουδών.

(7) καθιερώνονται δύο τύποι Ενιαίων Διπλωμάτων:

- Ενιαίο Δίπλωμα Προχωρημένων Σπουδών

- Ενιαίο Δίπλωμα Ειδίκευσης 

Όταν για την ολοκλήρωση του ΠΕΣ προβλέπεται σε προχωρημένο εξάμηνο η υποχρεωτική επιλογή μιας κατεύθυνσης από τις διαθέσιμες (π.χ. Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ) τότε το απονεμόμενο ενιαίο δίπλωμα ανήκει στα ενιαία διπλώματα ειδίκευσης.

Όταν για την ολοκλήρωση του ΠΕΣ δεν υφίστανται κατευθύνσεις ή υφίσταται η δυνατότητα επιλογής γενικής κατεύθυνσης σε προχωρημένο εξάμηνο (π.χ. Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών ΕΜΠ) τότε το απονεμόμενο ενιαίο δίπλωμα ανήκει στα ενιαία διπλώματα προχωρημένων σπουδών.

(8)

- Τα ενιαία διπλώματα προχωρημένων σπουδών και τα μεταπτυχιακά διπλώματα προχωρημένων σπουδών αντιστοιχούν στην αγγλική ορολογία "Master of Advanced Studies"

- Τα ενιαία διπλώματα ειδίκευσης και τα μεταπτυχιακά διπλώματα ειδίκευσης αντιστοιχούν στην αγγλική ορολογία "Master of Specialization" 

(9) Τα ΑΕΙ που παρέχουν ΠΕΣ, προσφέρουν το ίδιο πρόγραμμα σπουδών με τον συνδυασμό ΠΠΣ+ΠΜΣ. Γι αυτό το σκοπό οργανώνουν ειδικά ΠΜΣ. 

(10) Το επίδομα μεταπτυχιακών σπουδών στο δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα το δικαιούνται οι κάτοχοι μεταπτυχιακού διπλώματος από ΑΕΙ της ημεδαπής και οι κάτοχοι ισότιμου μεταπτυχιακού τίτλου της αλλοδαπής (όχι οι κάτοχοι ενιαίου διπλώματος). Μπορεί μελλοντικά να καθοριστεί επίδομα ενιαίων σπουδών (εφόσον βελτιωθεί η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας).