Πριν από ένα περίπου χρόνο, έκανε τον γύρο του κόσμου, η είδηση ότι Βρετανοί ερευνητές για πρώτη φορά δοκίμασαν τα γυαλιά-υπολογιστές της Google σε ασθενείς με νόσο Πάρκινσον, διερευνώντας αν και σε ποιο βαθμό αυτά είναι δυνατόν να τους βοηθήσουν. Ένα χρόνο πριν από αυτή την καινοτομία, μια ανάλογη είδηση, που αφορούσε όμως σε Έλληνες ερευνητές και μάλιστα από τα Ιωάννινα, οι οποίοι δημιούργησαν δύο συσκευές και σκοπός τους ήταν όχι μόνο να δώσουν μια ιδέα, η οποία θα παραμείνει σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά να βοηθήσουν ουσιαστικά τους ασθενείς με Πάρκινσον, διαδόθηκε γρήγορα και μας έκανε υπερήφανους.
Ποια η διαφορά; Ότι, ενώ η έρευνα στα Ελληνικά Πανεπιστήμια πολλές φορές προηγείται και κάνει βήματα μπροστά, η ανυπαρξία σύνδεσής της με την αγορά, οι περικοπές και η έλλειψη υποδομών, δεν της επιτρέπει να φτάσει στον τελικό της σκοπό. Που δεν είναι άλλος, από το να φτάσουν οι καινοτόμες συσκευές από το εργαστήριο στον ασθενή.
Χρειαζόμαστε ανθρώπους με νέες ιδέες, κατάλληλα εξοπλισμένους για να δοκιμάζονται σε ένα ανοιχτό ευρωπαϊκό και διεθνές οικονομικό περιβάλλον, που ναι μεν θα ενισχύονται από κρατικούς ή διακρατικούς φορείς, ιδιαίτερα στα πρώτα τους βήματα, αλλά που τελικά θα κρίνονται ως προς την επιτυχία τους, από την αποδοχή των όσων δημιουργούν και παράγουν από τον τελικό χρήστη, από την αγορά.
Όπως η ερευνητική ομάδα που διακρίθηκε για την έρευνά της και αποτελείται από τους: Δρ. Αλέξανδρο Τζάλλα, Καθηγητή Εφαρμογών του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Mάρκο Τσίπουρα, Επιστημονικό Συνεργάτη της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών στο ΤΕΙ Ηπείρου, Ιωάννη Σμάνη, υποψήφιο Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σπύρο Κονιτσιώτη, αναπληρωτή Καθηγητή Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ευάγγελο Καρβούνη, επιστημονικό Συνεργάτη Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών, του ΤΕΙ Ηπείρου και Νικόλαο Γιαννακέα, επιστημονικό Συνεργάτη της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ.
Οι συσκευές
Η ομάδα εργάστηκε για την υλοποίηση ενός καινοτόμου συστήματος το οποίο αποτελούνταν από δύο «έξυπνες» συσκευές, ένα γάντι και μια κούπα, για την παρακολούθηση και αποτίμηση των βασικών συμπτωμάτων (βραδυκινησία και τρόμος ηρεμίας) ασθενών που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον.
Το γάντι, είναι εφοδιασμένο με μία σειρά από αισθητήρες τοποθετημένους πάνω από τα δάχτυλα, με στόχο την καταγραφή των κινήσεων των δαχτύλων, ενός υφάσματος αγωγιμότητας, που τοποθετήθηκε στις άκρες των δακτύλων και στο εσωτερικό της παλάμης, και ενός επιταχυνσιόμετρου τριών αξόνων, που τοποθετήθηκε στο πάνω μέρος της παλάμης.
Όλοι οι αισθητήρες καταγράφουν σήματα τα οποία στέλνονται ασύρματα σε έναν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή. Ο ασθενής θα χρησιμοποιεί το γάντι σπίτι του, και θα εκτελεί φορώντας το μια σειρά από ασκήσεις με το χέρι, με τις οποίες είναι απόλυτα εξοικειωμένος καθώς αποτελούν τμήμα της συνήθους ιατρικής πρακτικής, όπως άνοιγμα-κλείσιμο παλάμης, ρυθμική επαφή του δείκτη με τον αντίχειρα και αναστροφή της παλάμης. Τα σήματα που καταγράφονται από τους ενσωματωμένους στο γάντι αισθητήρες, επεξεργάζονται με χρήση τεχνικών ψηφιακής επεξεργασίας σήματος και τεχνητής νοημοσύνης, και από αυτά εξάγεται μία εκτίμηση για την βραδυκινησία του ασθενή.
Με χρήση του γαντιού 2-3 φορές την ημέρα από τον ασθενή, ο γιατρός λαμβάνει σημαντικές πληροφορίες σε σχέση με τη βραδυκινησία του ασθενή, τις οποίες αξιοποιεί για να πετύχει τη βέλτιστη ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής του.
Στην κούπα τώρα, τοποθετήθηκε στη βάση της ένα επιταχυνσιόμετρο τριών αξόνων, μέσω του οποίου κάθε φορά που ο ασθενής τη χρησιμοποιεί, τα σήματα που καταγράφονται, μεταδίδονται ασύρματα και αναλύονται, έτσι ώστε να προκύπτει αξιολόγηση του τρόμου του ασθενή, που έχει ως στόχο την καλύτερη παρακολούθηση του ασθενή και την βέλτιστη ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής του.
Με αυτές τις συσκευές, η ομάδα κατέκτησε το πρώτο βραβείο καινοτομίας σε διαγωνισμό του Πανεπιστημίου ΜΙΤ, ενώ πρόσφατα η επιστημονική της δραστηριότητα προβλήθηκε και αναδείχθηκε στο πλαίσιο της δράσης «Ακαδημαϊκή και Επιστημονική Αριστεία» του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Μιλώντας στο «protagon.gr», ο επικεφαλής κ. Τζάλλας, τόνισε ότι η αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μεγάλη κι ανοίγει δρόμους, ωστόσο η όλη κουλτούρα της χώρας μας σε σχέση με την καινοτομία στο εξωτερικό, αποδεικνύει πόσο... εκτός πραγματικότητας είμαστε εμείς οι Έλληνες.
Κι αυτό γιατί μένουμε στο θεωρητικό επίπεδο. Για να φτάσει δηλαδή η κούπα και το γάντι στον ασθενή, είναι… μακρύς ο δρόμος και περνάει από την έρευνα στην επένδυση και το marketing, που επίσης απαιτούν γνώση και χρήμα.
«Καλούμαστε να επενδύσουμε σε πράγματα που δεν μπορούν να πετύχουν τον τελικό τους σκοπό» τονίζει ο κ. Τζάλλας.
Πάντως, η ομάδα συνεχίζει τις προσπάθειες και, στο πλαίσιο αυτό, έχει καταθέσει Πρωτόκολλο Δοκιμής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, το οποίο και εγκρίθηκε και πλέον είναι εφικτή η δοκιμή των συσκευών στους ασθενείς.