Η οικονομική κρίση και οι συνέπειές της έχουν φέρει μεγάλες αλλαγές στις επιλογές καριέρας των μαθητών, που μόλις τελειώσουν το λύκειο καλούνται να αποφασίσουν σε ποια πανεπιστημιακή σχολή θα συνεχίσουν τις σπουδές τους. Από το 2009 παρατηρείται μια στροφή των νέων σε τομείς που υπόσχονται γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση σε βάρος άλλων, που υποχωρούν ραγδαία.

Οι ιατρικές και παραϊατρικές σχολές, η Φαρμακευτική, η Ψυχολογία, οι Στρατιωτικές και Αστυνομικές σχολές, καθώς και οι ανθρωπιστικές επιστήμες κερδίζουν το ενδιαφέρον των υποψήφιων φοιτητών. Αντίθετα, οι σχολές διοίκησης επιχειρήσεων, οι θεωρητικές σχολές από τις οποίες αποφοιτούν δάσκαλοι και καθηγητές, οι σχολές δημοσιογραφίας εμφανίζουν σημαντική πτώση.

Αυτό είναι το συμπέρασμα της έρευνας που διεξήγαγαν δύο υποψήφιοι διδάκτορες οικονομικών, η Ρήγισσα Μεγαλοκονόμου από το πανεπιστήμιο Warwick της Μεγάλης Βρετανίας και ο Σοφοκλής Γούλας από το North Carolina των ΗΠΑ. Οι δύο ερευνητές μελέτησαν τα στατιστικά στοιχεία των πανελλαδικών εξετάσεων και επικεντρώθηκαν στις πρώτες σχολές προτίμησης των υποψήφιων φοιτητών, για την περίοδο από το 2003 έως και το 2011. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι απόφοιτοι λυκείου απομακρύνονται από σπουδές οι οποίες ήταν κάποτε δημοφιλείς αλλά, πλέον δεν εξασφαλίζουν ούτε αποκατάσταση ούτε ικανοποιητικές αμοιβές.

«Γνωρίζαμε από τη διεθνή βιβλιογραφία ότι οι οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε μια χώρα επηρεάζουν τις προτιμήσεις για το πτυχίο. Με βάση αυτό θεωρήσαμε ότι θα υπάρχουν αλλαγές και στην Ελλάδα. Για τον λόγο αυτό αποφασίσαμε να κάνουμε την έρευνα» λέει στο «Εθνος» η κ. Μεγαλοκονόμου.

Οι ψυχολόγοι

Η μεγαλύτερη αύξηση της ζήτησης καταγράφεται στα τμήματα ψυχολογίας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή φτάνει το 45% σε σύγκριση με την περίοδο πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. «Στην περίοδο πριν την κρίση υπήρχαν ελάχιστοι ψυχολόγοι επειδή η ζήτηση ήταν χαμηλή. Μετά το 2009 η αύξηση του αριθμού των πολιτών που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα προκάλεσε και αντίστοιχη αύξηση στην ανάγκη παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Ετσι μεγαλώνει η ανάγκη για ψυχολόγους, οι οποίοι έχουν και μεγαλύτερες απολαβές» λέει η κ. Μεγαλοκονόμου. Αύξηση 35% παρουσίασε και ο αριθμός των νέων που έβαλαν πρώτες στο μηχανογραφικό τις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές αφού τόσο η επαγγελματική όσο και η οικονομική αποκατάσταση είναι εξασφαλισμένες από την πρώτη ημέρα.

Αντίθετα, τομείς όπως η διοίκηση επιχειρήσεων, οι γλωσσικές επιστήμες και η ιστορία χάνουν σε προτιμήσεις στα χρόνια της κρίσης. Οι περισσότεροι αποφεύγουν κυρίως τον κλάδο της διοίκησης επιχειρήσεων όπου στο διάστημα από το 2009 έως το 2011 καταγράφηκε πτώση της τάξης του 26%. Η υποψήφια διδάκτορας του πανεπιστημίου Warwick εξηγεί ότι «μετά το 2009 οι θέσεις που έχουν σχέση με τις επιχειρήσεις, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, έχουν υποβαθμιστεί, με σημαντικές περικοπές των αποδοχών και υψηλά ποσοστά ανεργίας. Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι σχολές που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπου καταγράφεται αύξηση 10% από το 2009 έως το 2011».

Σε γενικές γραμμές, επισημαίνει η κ. Μεγαλοκονόμου, οι νέοι αποφεύγουν πλέον και τις σπουδές που θεωρούνται ιδιαίτερα απαιτητικές. «Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι σε περιόδους κρίσης η απόδοση των σπουδών μειώνεται. Υπάρχει μικρότερη διαφορά μισθών μεταξύ των αποφοίτων διαφόρων κλάδων και έτσι οι φοιτητές δεν εξαντλούνται για να πάρουν ένα δύσκολο δίπλωμα αλλά προτιμούν ευκολότερες επιλογές». Σημαντικός είναι και ο παράγοντας της δυνατότητας εύρεσης εργασίας στο εξωτερικό, αφού πολλοί απόφοιτοι λυκείου συμπληρώνουν το μηχανογραφικό τους βάζοντας στην πρώτη θέση σχολές των οποίων το πτυχίο θα τους κάνει περιζήτητους επαγγελματίες σε μια άλλη χώρα.