Επανήλθαν όλα στη μνήμη κι ενεργοποιήθηκαν πάλι, παραμονή των φετινών εξετάσεων, όταν συναντήθηκε με την κόρη του καθηγητή του κ. Δημήτρη  Ε.  στο  δικηγορικό γραφείο  που εργάζεται. Πόσος κόπος, συλλογίστηκε  κι άρχισε να της διηγείται τα ευχάριστα και συγκινητικά, τις  ανεξίτηλες στιγμές της διδασκαλίας, της παιδαγωγίας, των στόχων, των οραμάτων πλάι στην καρέκλα του πατέρα της, στο μικρό τραπεζάκι κάτω από το παράθυρο του ξύλινου σπιτιού τους.

Ποτέ δεν έφταναν ούτε και τώρα δυστυχώς , επαρκούν οι σχολικές ώρες διδασκαλίας για να προετοιμαστεί κάποιος υποψήφιος για το Πανεπιστήμιο. Λίγοι τα καταφέρνουν χωρίς αυτόν τον επιπρόσθετο κόπο κι όσοι μπορέσουν έχει τόση αξία! 

Έγινε ο φροντιστής του το πρότυπο σε πολλές από τις επιλογές της ζωής του, στον επαγγελματικό, στον προσωπικό, στον οικογενειακό τομέα και δε μετάνιωσε γι’ αυτό. Μετάνιωσε μόνο όσες φορές από ανθρώπινη αδυναμία μπορεί να στενοχώρησε συνανθρώπους του κι όσες φορές το κατάλαβε, έτρεξε να ζητήσει συγγνώμη όπως έκανε κι ο καθηγητής του όταν του ξέφευγε κάποιο λάθος στο συντακτικό ή στη γραμματική  των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών.

Πολλές φορές το μάθημα γινόταν μετά το μάζεμα της ελιάς , ήταν, βλέπετε,  ακόμα στην αρχή  της καριέρας του ο κ. Δημήτρης κι  ο Λάκης ήταν ο πρώτος του μαθητής.  Ο  κ. Δημήτρης,  παρόλο που ήταν κατάκοπος από τη συγκομιδή, ήταν πραγματικά εξαιρετικός στη διδασκαλία, στις ιδέες ,στους τρόπους… Είχε πάντα στη μολυβοθήκη του έναν κίτρινο στυλό Bic λεπτής γραφής και παρότρυνε τους μαθητές του να γράφουν στις εξετάσεις μ΄ένα τέτοιο στυλό.

Ήταν συνήθεια, κάτι σαν απαράβατος όρος , τη δεκαετία του 1970 οι μαθητές της επαρχίας να παρακολουθούν το καλοκαίρι, μετά την αποφοίτησή τους από το εξατάξιο Γυμνάσιο, φροντιστηριακά μαθήματα σε μια μεγαλούπολη για νάχουν σύγκριση, να δουν τις αδυναμίες τους και να προσπαθήσουν ανάλογα. Πάλι το βάρος το πήρε πάνω του ο κ. Δημήτρης, πήρε μαζί του και τους τέσσερις μαθητές του και ταξίδεψαν μαζί στην Αθήνα , τους ενέταξε σε τμήμα αριστούχων των φροντιστηρίων Μπελεζίνη.

Μια γειτονιά φροντιστήρια στο κέντρο της Αθήνας: Μπελεζίνη, Ηράκλειτος, Νέον… Η οικογενειακή θαλπωρή, η ζεστή σχέση με τους δασκάλους , το  ειδυλλιακό τζαντιώτικο τοπίο, οι δαντελωτές αμμουδιές οι ξερικοί κήποι  με τα κομιντόρα, τα ρεβίθια, τα πεπόνια , τα καρπούζια ..έδωσαν τη θέση στο άγνωστο κι εχθρικό περιβάλλον της Αθήνας με τις υψηλές θερμοκρασίες και τη μολυσμένη ατμόσφαιρα των ήχων και των καυσαερίων!

Συχνά τη μνημονεύει στις προσευχές του ο Λάκης τη θεία τη Μαρία για όσα του πρόσφερε εκείνο το καλοκαίρι με τη φιλοξενία της. Μέχρι που κάθε βράδυ τα μεσάνυχτα μετά της προσευχή της, τον ράντιζε με αγιασμό κι ένιωθε πως του ΄φευγε ο κόπος του εξάωρου στο φροντιστήριο κι ενός άλλου εξάωρου μελέτης στο σπίτι. Κοιμόταν γαλήνιος για να βρεθεί πάλι στις οκτώ, στη μικρή αίθουσα της οδού Κωλέττη με τα σαράντα κορίτσια και τα τέσσερα αγόρια στο ύψιστο σημείο της εφηβείας και της προσπάθειας. Έκθεση, Λατινικά, Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία  δίχως όρια στην ύλη, στις απαιτήσεις, στη μελέτη  στη λογική, στη θυσία, στις ορμόνες, στις οσμές  στον έρωτα…

Μια βόλτα στ΄ Αστέρια της Βουλιαγμένης επέτρεψε στον εαυτό του ο Λάκης ολόκληρο το διάστημα του καλοκαιριού! Έπρεπε να πετύχει, ν΄αποφύγει την αγροτική ζωή, τη φουρτούνα της θάλασσας, να μορφωθεί, να καλλιεργηθεί, να ξεπεράσει τις εκ γενετής αδυναμίες, να μάθει τους τραγικούς και τους κωμικούς συγγραφείς , τους ιστοριογράφους και τις οπτικές τους, να ζητά και να δίνει συγχώρεση.

Κι όταν το Τζάντε έβαλε τα καλοκαιρινά γιορτινά του κι οι καμπάνες του Αγίου Διονυσίου σήμαιναν χαρμόσυνα για το μεγάλο πανηγύρι, ο Λάκης και οι άλλοι συμμαθητές του έπρεπε να βρίσκονται στο εξεταστικό κέντρο της Πάτρας για τις εισαγωγικές τους!  

Το πρώτο που τοποθέτησε στην γκρενά βαλίτζα του ήταν  το κίτρινο στυλό Bic λεπτής γραφής. ΄Ηταν η  ίδια βαλίτζα που την έκαναν οι γονείς του καλαθάκι όταν τον μετέφεραν νεογέννητο από την Αθήνα στη Ζάκυνθο με το πλοίο της γραμμής που περνούσε από τη διώρυγα της Κορίνθου. Έπειτα μπήκαν στη βαλίτζα οι σημειώσεις , τα βιβλία, τα τετράδια, οι γόμες, μετά έβαλε τα λίγα ρουχαλάκια του και μαζί με τον πατέρα ταξίδεψε σ΄ άλλο ένα άγνωστο περιβάλλον, την πιο δύσκολη ώρα.

Θυμήθηκε το πέτρινο σπίτι κοντά στο αρχαίο θέατρο της Πάτρας όπου φιλοξενήθηκε για τις μέρες των εξετάσεων. Εκεί ένιωσε το άγχος κάποιες στιγμές να γίνεται ο κυρίαρχός του κι εκείνος υποταγμένος δούλος του, να παραδίδεται στον πυρετό της αντίδρασης στη μεγάλη πίεση αλλά και ν΄ αντιστέκεται , να μάχεται για το στόχο, για τη νίκη.  Έκανε μεθοδικά τις επαναλήψεις του και πλησίασε  μόλις άκουσε τ΄ όνομά του το πρωί της επομένης να πάρει τη θέση του στο τελευταίο θρανίο. Έκανε μάλιστα και αστεία με τους λίγους συνυποψήφιους που γνώριζε από το φροντιστήριο της Αθήνας για να καταπολεμήσει το μεγάλο άγχος. Οι καρδιακοί παλμοί μειώθηκαν αμέσως μόλις ολοκληρώθηκε η υπαγόρευση των θεμάτων κι αισθάνθηκε ότι ξέρει τις απαντήσεις. Δεν είχε εξελιχθεί ακόμα η τεχνολογία ώστε να φωτοτυπούνται τα θέματα, όπως γίνεται σήμερα, και αυτό είχε μια πρόσθετη δυσκολία. Οι εξετάσεις γινόντουσαν επί άγνωστης και μη διδαχθείσας ύλης, ακόμα και αν οριζόταν είχε τέτοια έκταση! Από την ορθογραφία λοιπόν του καθενός εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό η επιτυχία. Πώς, αν δεν έγραφες ορθογραφημένα με κίτρινο στυλό Bic λεπτής γραφής μπορούσες να μεταφράσεις άγνωστο αρχαιοελληνικό ή λατινικό κείμενο ή αν σου ξέφευγε κάποιο σύμβολο να λύσεις ασκήσεις μαθηματικών και φυσικής;

Το ανοιχτού τύπου πλοίο  Μάρθα περίμενε στην Κυλλήνη να φορτώσει τόσους κόπους μα και τόση χαρά από την αίσθηση της λευτεριάς στο τέλος του αγώνα και να τους αδειάσει στην αγκαλιά της μάνας, της γιαγιάς, της αδελφής, στις  αμμουδιές που άρχισαν να γαρνίρονται από τα πρώτα φύκια του φθινοπώρου, στα γλέντια του τρύγου και του πατήματος των σταφυλιών, στο μάζεμα της καρυδιάς , στη φωνή του εκφωνητή των αποτελεσμάτων, στους νέους δρόμους που ανοίγονται σε κάθε νέο και κάθε νέα μέσα από τις επιτυχίες και τις αποτυχίες, σ΄ ένα κίτρινο στυλό Bic λεπτής γραφής για τις εξετάσεις της ζωής.

Πώς πέρασαν σαράντα  χρόνια!

Παύλος Φουρνογεράκης

Ζάκυνθος, Μάης 2016

alfavita.gr