Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και πρόσβαση υποψηφίων ΕΠΑΛ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επισημάνσεις και παραδείγματα υπολογισμού.

Εισαγωγικά στοιχεία

Με τον Ν. 4777/2021 (ΦΕΚ 25 τ. Α 17.2.2021) καθιερώνεται η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) για την πρόσβαση των αποφοίτων ΕΠΑΛ και ΓΕΛ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Νόμου 4777/2021 με θέμα: «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», για την αναγκαιότητα καθιέρωσης Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: «Η ρύθμιση αποσκοπεί στη διασφάλιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων της επιτυχούς φοίτησης και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσω της θεσμοθέτησης Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.), στην ποιοτική αναβάθμιση των σπουδών, καθώς και στη μείωση του ποσοστού μη ολοκλήρωσης αυτών. Επίσης, η ρύθμιση στην ενίσχυση της αυτονομίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) και της δυνατότητας κάθε σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης να διαμορφώσει το ακαδημαϊκό της/του προφίλ, καθώς προβλέπεται αποφασιστικός ρόλος των Α.Ε.Ι. στον καθορισμό της βάσης εισαγωγής των φοιτητών. Δίνεται επιπλέον μεγαλύτερη βαρύτητα στην εκπεφρασμένη προτίμηση των υποψηφίων σε πανεπιστημιακό τμήμα εισαγωγής. Ενθαρρύνονται, κατά αυτόν τον τρόπο, οι συνειδητές επιλογές στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου, και επιτυγχάνεται η αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών με συμμετοχή φοιτητών που επιλέγουν στοχευμένα τις εν λόγω σχολές και τμήματα με βάση τις κλίσεις και προτιμήσεις τους». 

Το παρόν άρθρο θα επιχειρήσει να αποσαφηνίσει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΒΕ θα εφαρμόζεται από το τρέχον σχολικό έτος για τους μαθητές/τριες των ΕΠΑ.Λ., στην προσπάθεια εισόδου τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Με την προσθήκη στον Ν. 4186.2013 του  άρθρου 4β, ορίζεται ότι: «Προϋπόθεση συμμετοχής των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στη διαδικασία επιλογής για εισαγωγή στα Α.Ε.Ι., στις Α.Ε.Α., στις Α.Σ.Τ.Ε. του Υπουργείου Τουρισμού, στις σχολές των Α.Σ.Ε.Ι. και Α.Σ.Σ.Υ., στη Σ.Σ.Α.Σ., στις σχολές της Αστυνομικής και Πυροσβεστικής Ακαδημίας, στις Α.Ε.Ν., καθώς και τις Σχολές Δοκίμων Σημαιοφόρων Λιμενικού Σώματος και Λιμενοφυλάκων, αποτελεί η επίτευξη στις πανελλαδικές εξετάσεις βαθμολογικής επίδοσης ίσης ή μεγαλύτερης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση (Ε.Β.Ε. σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης). Η επίτευξη της Ε.Β.Ε. ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση απαιτείται για τους υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων της γενικής κατηγορίας, καθώς και των, κατά περίπτωση, προβλεπόμενων ειδικών κατηγοριών (…)». Εξαίρεση υφίσταται σε ορισμένες περιπτώσεις υποψηφίων. 

Και παρακάτω: «Για τη διαπίστωση της συνδρομής της προϋπόθεσης αυτής, συγκρίνεται η ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση Ε.Β.Ε., όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με το παρόν, με τον μέσο όρο που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη και κατά το στάδιο αυτό οι συντελεστές βαρύτητας των μαθημάτων».

Ειδικότερα για τα ΕΠΑΛ, όσον αφορά στην εισαγωγή των τελειοφοίτων και υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και στα δημόσια Ι.Ε.Κ., ισχύουν τα παρακάτω: 

«Στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑ.Λ. η Ε.Β.Ε. διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων ανά ειδικότητα στα δύο (2) μαθήματα γενικής παιδείας και στα δύο (2) μαθήματα ειδικότητας, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με συντελεστή που αποφασίζεται από τα ιδρύματα εισαγωγής και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο» (Ν. 4777/2021, άρθρο 5).  

Επισήμανση 1η: Στην ανωτέρω παράγραφο γίνεται αναφορά, στον μέσο όρο των υποψηφίων ανά ειδικότητα. Κατά την άποψή μας, που βασίζεται σε άλλα εδάφια του παρόντος Νόμου, η φράση «ανά ειδικότητα» θα πρέπει να αντικατασταθεί με τη φράση «ανά τομέα», αφού, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο: «Όπου στις ανωτέρω διατάξεις γίνεται λόγος για επιστημονικό πεδίο, ως προς τα ΕΠΑ.Λ. νοείται ο τομέας». 

Επισήμανση 2η: Στο παρόν άρθρο υπολογίζουμε τον μέσο όρο ανά μάθημα στο σύνολο των εξεταζόμενων μαθημάτων και όχι ανά μαθητή. Αλλιώς, στην ανωτέρω παράγραφο θα έπρεπε να αναφέρεται πως Στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑ.Λ. η Ε.Β.Ε. διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ.

Επιπρόσθετα:

«Για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. ισχύουν ειδικότερα τα εξής:

«α) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, που εντάσσονται σε περισσότερους του ενός τομείς για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε., λαμβάνεται υπόψη ο μικρότερος μέσος όρος των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα μαθήματα των τομέων όπου εντάσσονται οι συγκεκριμένες σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις».

(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από τους παραπάνω Τομείς, λαμβάνεται υπόψη αυτός ο Τομέας που έχει τον μικρότερο μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων).

«β) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, που εντάσσονται στην κοινή ομάδα όλων των τομέων, για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνεται υπόψη ο μικρότερος μέσος όρος των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων όλων των τομέων».

(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από όλους τους Τομείς, λαμβάνεται υπόψη αυτός ο Τομέας που έχει τον μικρότερο μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων)

«γ) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις του ίδιου τομέα για τον οποίο οι υποψήφιοι εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα ειδικότητας, για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνονται υπόψη οι μέσοι όροι των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα μαθήματα εκείνης της ειδικότητας, ο μέσος όρος των οποίων είναι μικρότερος» (Ν. 4777/2021, άρθρο 5).

Από τα παραπάνω, συνάγεται ότι ο μέσος όρος που απαιτείται για την διαμόρφωση της Ε.Β.Ε. στα ΕΠΑΛ, διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων του Τομέα στα τέσσερα Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα (δύο μαθήματα γενικής παιδείας και δύο μαθήματα ειδικότητας). Εννοείται πως στον εκάστοτε υπολογισμό του μέσου όρου λαμβάνονται υπόψη και οι μηδενικές βαθμολογίες. Αλλιώς, θα έπρεπε να αναγράφεται σαφώς πως σε Τομείς οι οποίοι έχουν διάφορες ειδικότητες, αλλά οι υποψήφιοι εξετάζονται σε κοινά μαθήματα, θα υπολογίζαμε πρώτα τον μέσο όρο της κάθε ειδικότητας και στη συνέχεια τον μέσο όρο των μέσων όρων όλων των ειδικοτήτων, προκειμένου να εξάγουμε τον μέσο όρο του συγκεκριμένου Τομέα. 

Στην περίπτωση που η εισαγωγή αφορά σε σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις που εντάσσονται σε περισσότερους του ενός Τομείς, τότε επικρατεί ο χαμηλότερος από τους μέσους όρους των εμπλεκόμενων Τομέων. Αν πάλι η εισαγωγή αφορά σε σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις για Ειδικότητες του ίδιου Τομέα, οι οποίες όμως έχουν διαφορετικό/-α μαθήματα Ειδικότητας, τότε επικρατεί ο μικρότερος μέσος όρος από τις εμπλεκόμενες Ειδικότητες

Επισήμανση 3η: θεωρούμε προφανές πως η αναφορά αφορά στο μάθημα – μαθήματα της ειδικότητας.

Όσον αφορά στην εισαγωγή των υποψηφίων ΕΠΑΛ σε σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις για τις οποίες απαιτείται η εξέταση σε ειδικό ή ειδικά μαθήματα ή πρακτικές δοκιμασίες, ορίζεται ότι:

«Προϋπόθεση για την εισαγωγή σε σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις για τις οποίες απαιτείται, λόγω της φύσης του γνωστικού τους αντικειμένου, η εξέταση σε ορισμένο ειδικό ή ειδικά μαθήματα ή πρακτικές δοκιμασίες, αποτελεί ο υποψήφιος να επιτύχει σε κάθε ειδικό μάθημα ή στις πρακτικές δοκιμασίες βαθμολογική επίδοση ίση ή μεγαλύτερη με το γινόμενο του μέσου όρου της βαθμολογίας του οικείου ειδικού μαθήματος ή των πρακτικών δοκιμασιών επί τον συντελεστή που ορίζεται για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση για το ειδικό μάθημα, τα ειδικά μαθήματα ή τις πρακτικές δοκιμασίες (…)» (άρθρο 4Β, παρ. 9α).

Και ακόμη:

«Για τον υπολογισμό του μέσου όρου της βαθμολογίας του ειδικού μαθήματος ή των ειδικών μαθημάτων ή των πρακτικών δοκιμασιών λαμβάνονται υπόψη οι βαθμολογίες του συνόλου των υποψηφίων που μπορούν από το επιστημονικό πεδίο ή τον τομέα, που έχουν επιλέξει, να διεκδικήσουν εισαγωγή σε ορισμένη σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και έχουν εξεταστεί στο οικείο ειδικό μάθημα ή τις πρακτικές δοκιμασίες, χωρίς να διαχωρίζονται οι υποψήφιοι με βάση το επιστημονικό τους πεδίο, τον τομέα ή την κατηγορία λυκείου (ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ.), από το οποίο προέρχονται. Το γινόμενο του ανωτέρω μέσου όρου βαθμολογίας επί τον συντελεστή που ορίζεται για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση για το ειδικό μάθημα ή τα ειδικά μαθήματα ή τις πρακτικές δοκιμασίες, στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο».

Για την εισαγωγή των υποψηφίων στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις η Ε.Β.Ε. της σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης διαμορφώνεται από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων: 

α) Στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, καθώς και 

β) Σε κάθε ειδικό μάθημα ή στις πρακτικές δοκιμασίες, 

ο οποίος πολλαπλασιάζεται με συντελεστή που ορίζεται κατά περίπτωση, για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο. 

Για τον υπολογισμό του μέσου όρου των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων ΕΠΑΛ σε κάθε ένα (1) από τα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα (δύο μαθήματα γενικής παιδείας και δύο μαθήματα ειδικότητας) λαμβάνονται υπόψη οι βαθμολογίες του συνόλου των υποψηφίων του Τομέα, στον οποίο εντάσσεται η οικεία σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση. 

Επισημαίνεται ότι: «Για τον υπολογισμό του μέσου όρου της βαθμολογίας του ειδικού μαθήματος ή των ειδικών μαθημάτων ή των πρακτικών δοκιμασιών (…) λαμβάνονται υπόψη ξεχωριστά οι βαθμολογίες των υποψηφίων ανά επιστημονικό πεδίο ή τομέα από κάθε κατηγορία λυκείου (ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ.)» (άρθρο 4Β, παρ. 9β).

Ακόμη:

 «Προϋπόθεση για την εισαγωγή στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, στις οποίες απαιτείται η εξέταση ενός ειδικού μαθήματος με δυνατότητα επιλογής των υποψηφίων μεταξύ περισσοτέρων, προϋπόθεση είναι η επίτευξη της Ε.Β.Ε. ειδικού μαθήματος επιλογής της οικείας σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης. Για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. (…) αξιοποιείται ο μικρότερος μέσος όρος των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα ειδικά μαθήματα επιλογής, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή που έχει οριστεί ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση για το ειδικό μάθημα επιλογής. Για τον υπολογισμό του μέσου όρου της βαθμολογίας του ειδικού μαθήματος επιλογής λαμβάνονται υπόψη οι βαθμολογίες του συνόλου των υποψηφίων που μπορούν (…) από τον Τομέα που έχουν επιλέξει, να διεκδικήσουν εισαγωγή στην οικεία σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και έχουν εξεταστεί στο ειδικό μάθημα επιλογής χωρίς να διαχωρίζονται οι υποψήφιοι με βάση το επιστημονικό πεδίο, τον τομέα ή την κατηγορία λυκείου (ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ.), από το οποίο προέρχονται. Το γινόμενο του μέσου όρου της βαθμολογίας επί τον συντελεστή που ορίζεται για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση για το ειδικό μάθημα επιλογής (…) στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο (…)» (άρθρο 4Β, παρ. 9γ).

Και επίσης, στην ίδια παράγραφο του άρθρου αυτού:

«Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, η εισαγωγή στις οποίες απαιτεί την εξέταση σε δύο (2) ειδικά μαθήματα με δυνατότητα επιλογής των υποψηφίων μεταξύ περισσοτέρων, εφαρμόζεται μία (1) Ε.Β.Ε. ειδικού μαθήματος επιλογής (…)».

 Προκειμένου να υπολογιστεί στην περίπτωση αυτή η Ε.Β.Ε. ειδικού μαθήματος επιλογής εφαρμόζεται η διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου. Όσον αφορά στην διαπίστωση της δυνατότητας εισαγωγής στη σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση, συγκρίνεται η Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος επιλογής με τις βαθμολογικές επιδόσεις των υποψηφίων στα δύο (2) μαθήματα επιλογής, στα οποία εξετάστηκαν. Σε περίπτωση που ο υποψήφιος έχει εξεταστεί κατ’ επιλογήν του σε περισσότερα ειδικά μαθήματα από όσα απαιτείται, για τη σύγκριση των βαθμολογικών του επιδόσεων με την Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος επιλογής λαμβάνονται υπόψη οι υψηλότερες βαθμολογικές του επιδόσεις στα ειδικά μαθήματα, στα οποία εξετάστηκε.

Επισημαίνεται ότι για την εισαγωγή των υποψηφίων ΕΠΑΛ στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις στις οποίες απαιτείται η εξέταση σε ειδικό μάθημα ή ειδικά μαθήματα,  η Ε.Β.Ε. της σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης διαμορφώνεται από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων του συνόλου των υποψηφίων: εα) στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, (δύο μαθήματα γενικής παιδείας και δύο μαθήματα ειδικοτήτων) καθώς και στο ειδικό μάθημα ή στα ειδικά μαθήματα, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή που έχει καθοριστεί ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο.

Για τον υπολογισμό του μέσου όρου των βαθμολογικών επιδόσεων σε κάθε ένα (1) από τα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα των υποψηφίων ΕΠΑΛ λαμβάνονται υπόψη οι βαθμολογίες του συνόλου των υποψηφίων του Τομέα στον οποίο εντάσσεται η οικεία σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση.

Για την εξαγωγή της Ε.Β.Ε. της σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης, ως ειδικό μάθημα ή ειδικά μαθήματα νοούνται το ειδικό μάθημα ή τα ειδικά μαθήματα, τα οποία παρουσιάζουν τον μικρότερο μέσο όρο βαθμολογικής επίδοσης ανά Τομέα ξεχωριστά για τους υποψηφίους από τα ΕΠΑ.Λ.

Επισημαίνεται ότι: «Για τη διαπίστωση της δυνατότητας εισαγωγής στις ανωτέρω σχολές, τμήματα και εισαγωγικές κατευθύνσεις εξετάζεται πρώτα η επίτευξη της Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος ή των ειδικών μαθημάτων ή των πρακτικών δοκιμασιών και έπειτα η επίτευξη της Ε.Β.Ε. της οικείας σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης» (άρθρο 4Β, παρ. 9ζ).

Όσον αφορά στην ελάχιστη βάση εισαγωγής για την πρόσβαση παλαιών αποφοίτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ισχύουν τα παρακάτω:

«1. Οι κάτοχοι απολυτηρίου οποιουδήποτε τύπου λυκείου ή ισότιμου απολυτηρίου άλλου σχολείου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρέχει πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι επιθυμούν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους στις σχολές, τα τμήματα και τις εισαγωγικές κατευθύνσεις τμημάτων των Α.Ε.Ι., των Α.Ε.Α., των Α.Σ.Τ.Ε. του Υπουργείου Τουρισμού, στις σχολές των Α.Σ.Ε.Ι. και Α.Σ.Σ.Υ. στη Σ.Σ.Α.Σ., στις σχολές της Αστυνομικής και Πυροσβεστικής Ακαδημίας, στις Α.Ε.Ν., καθώς και στις Σχολές Δοκίμων Σημαιοφόρων Λ.Σ. και Λιμενοφυλάκων για τα ακαδημαϊκά έτη που έπονται του έτους της αποφοίτησής τους από το λύκειο μπορούν:

α) Είτε, εφόσον έχουν συμμετάσχει στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερήσιων ΓΕ.Λ. ή ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., να μετέχουν για την εισαγωγή τους σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) των θέσεων εισακτέων κάθε σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης, χωρίς νέα εξέταση, με την υποβολή μηχανογραφικού δελτίου, με βάση την Ε.Β.Ε. ή τις Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος ή των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών της οικείας σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης, αν συντρέχει τέτοια περίπτωση, και την Ε.Β.Ε. ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση, οι οποίες διαμορφώθηκαν κατά το σχολικό έτος της τελευταίας συμμετοχής στις πανελλήνιες εξετάσεις, καθώς και την αντίστοιχη συνολική βαθμολογία τους για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το δικαίωμα αυτό: αα) δεν αφορά στους υποψηφίους που συμμετείχαν σε πανελλαδικές εξετάσεις, διεκδικώντας θέσεις επιπλέον του αριθμού εισακτέων και αβ) μπορεί να ασκηθεί το επόμενο και το μεθεπόμενο έτος του έτους τελευταίας εξέτασης στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, ειδικά μαθήματα και πρακτικές δοκιμασίες για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

β) είτε να συμμετέχουν, όποιο έτος επιθυμούν, στις πανελλαδικές εξετάσεις με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τους αποφοίτους του ημερήσιου ΓΕ.Λ.,

γ) είτε για τους αποφοίτους ΕΠΑ.Λ, καθώς και τους κατόχους ισότιμου τίτλου ΕΠΑ.Λ., και για τους αποφοίτους εσπερινών ΓΕ.Λ., να συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις σε ειδικό ποσοστό, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για την κατηγορία τους, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 13 και στην περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 4».

2. Η παρ. 3 του άρθρου 13Γ του ν. 4186/2013 αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Οι απόφοιτοι προηγούμενων ετών που συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, μετά την ολοκλήρωση των εξετάσεων και τη γνωστοποίηση των βαθμών της τελικής τους επίδοσης, συμπληρώνουν μηχανογραφικό δελτίο, σύμφωνα με τα άρθρα 4Γ και 4Δ» (άρθρο 8).

ΕΒΕ στα Επαγγελματικά Λύκεια. Παραδείγματα εφαρμογής

Με βάση τον Ν. 4777 και ειδικότερα το άρθρο 1: 

«Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση λαμβάνονται υπόψη κατά σειρά: 

α) η ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (Ε.Β.Ε.), σύμφωνα με το άρθρο 4Β 

και 

β) το σύνολο των μορίων που συγκεντρώνει ο υποψήφιος στα τέσσερα (4) πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα του οικείου επιστημονικού πεδίου, σύμφωνα με το άρθρο 4Α. Για τον προσδιορισμό του συνόλου των μορίων κάθε υποψηφίου υπολογίζονται τα μαθήματα και οι οικείοι συντελεστές βαρύτητας».

Ας ξεκινήσουμε από το (β), δηλαδή πώς γίνεται ο υπολογισμός των μορίων κάθε υποψηφίου στα τέσσερα (4) πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. Τα μόρια του κάθε υποψηφίου αφορούν στην κατάταξη του υποψηφίου στη σχολή/τμήμα εισαγωγής που θα εισαχθεί. Για να εισαχθεί όμως, θα πρέπει να συγκεντρώσει μέσο όρο βαθμολογικών επιδόσεων ίσο ή μεγαλύτερο από την ελάχιστη βάση εισαγωγής της συγκεκριμένης σχολής/τμήματος που δήλωσε να εισαχθεί. Εάν με το σύνολο της βαθμολογίας που επιτυγχάνει ο υποψήφιος, εισάγεται σε περισσότερες από μία σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, τελικά θα εισαχθεί σε εκείνη τη σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση που έχει προσδιορίσει στο μηχανογραφικό του δελτίο με σειρά προτίμησης υψηλότερη σε σχέση με τις άλλες σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις που έχει δηλώσει (βλ.: Ν. 4777, άρθρο 1).

Παράδειγμα 1. Υπολογισμός μορίων για εισαγωγή του υποψηφίου στις Σχολές – Τμήματα – Εισαγωγικές κατευθύνσεις του Τομέα

Έστω υποψήφιος Υ1 έλαβε τελική βαθμολογική επίδοση ανά μάθημα (εντελώς ενδεικτικά και υποθετικά για τις ανάγκες του παραδείγματος), ως ακολούθως:

Στα Μαθηματικά (Μ1Γ): 14,4, στη Νεοελληνική Γλώσσα (Μ2Γ): 12, στο πρώτο μάθημα ειδικότητας (Μ3Ε): 13,7 και στο δεύτερο μάθημα ειδικότητας (Μ4Ε): 17,5. 

Οι συντελεστές βαρύτητας για το κάθε μάθημα είναι οι εξής (για την Κοινή Ομάδα αντιστρέφονται):

• για το μάθημα των Μαθηματικών (Άλγεβρα) συντελεστής: 1,5
• για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας συντελεστής: 1,5
• για το α΄ μάθημα ειδικότητας συντελεστής: 3,5
• για το β΄ μάθημα ειδικότητας συντελεστής: 3,5

Τα μόρια του ανωτέρω υποψηφίου Υ1 ανά μάθημα και το σύνολο των μορίων του, θα προκύψουν ως εξής:

• Μαθηματικά: 14,4 Χ 1,5 Χ 100 = 2.160.
• Νεοελληνική Γλώσσα: 12 Χ 1,5 Χ 100 = 1.800.
• Μάθημα Ειδικότητας 1: 13,7 Χ 3,5 Χ 100 = 4.795.
• Μάθημα Ειδικότητας 2: 17,5 Χ 3,5 Χ 100 = 6.125.

Έτσι, προκύπτει ο Συνολικός αριθμός μορίων του υποψηφίου Υ1: 14.880 μόρια (με άριστα τα 20.000 μόρια).

Παράδειγμα 2. Υπολογισμός μορίων για εισαγωγή του ανωτέρω υποψηφίου στις Σχολές – Τμήματα – Εισαγωγικές κατευθύνσεις της Κοινής Ομάδας

Ο ανωτέρω υποψήφιος Υ1 έλαβε τις παραπάνω βαθμολογίες. 

Όμως, για τις Σχολές – Τμήματα – Εισαγωγικές Κατευθύνσεις της ΚΟΙΝΗΣ ΟΜΑΔΑΣ, οι συντελεστές βαρύτητας έχουν ως εξής:

• για το μάθημα των Μαθηματικών (Άλγεβρα) συντελεστής: 3,5
• για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας συντελεστής: 3,5
• για το α΄ μάθημα ειδικότητας συντελεστής: 1,5
• για το β΄ μάθημα ειδικότητας συντελεστής: 1,5

Έτσι, τα μόρια του ανωτέρω υποψηφίου Υ1 ανά μάθημα και το σύνολο των μορίων του θα προκύψουν ως εξής:

• Μαθηματικά: 14,4 Χ  3,5 Χ 100 = 5.040
• Νεοελληνική Γλώσσα: 12 Χ 3,5 Χ 100 = 4.200
• Μάθημα Ειδικότητας 1: 13,7 Χ 1,5 Χ 100 = 2.055
• Μάθημα Ειδικότητας 2: 17,5 Χ 1,5 Χ 100 = 2.625

Συνολικός αριθμός μορίων υποψηφίου: 13.920 μόρια (με άριστα τα 20.000 μόρια).

Επομένως, τα μόρια του υποψηφίου θα είναι διαφορετικά για την εισαγωγή του σε Σχολές Τμήματα – Εισαγωγικές κατευθύνσεις του Τομέα και διαφορετικά για την εισαγωγή του στις αντίστοιχες της Κοινής Ομάδας (εάν φυσικά ο υποψήφιος δηλώσει σχολές ή τμήματα που ανήκουν στην κοινή ομάδα).

Παραδείγματα για τη διαμόρφωση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ)

Ας δούμε τώρα πως προκύπτει η ΕΒΕ της κάθε σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης. Όπως προαναφέραμε, σύμφωνα με το άρθρο 2, προϋπόθεση συμμετοχής των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στη διαδικασία επιλογής για εισαγωγή στις διάφορες σχολές πρόσβασης, αποτελεί η επίτευξη στις πανελλαδικές εξετάσεις βαθμολογικής επίδοσης ίσης ή μεγαλύτερης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση (Ε.Β.Ε. σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης). 

Η επίτευξη της Ε.Β.Ε. ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση απαιτείται για τους υποψηφίους των πανελλαδικών εξετάσεων της γενικής κατηγορίας, καθώς και των, κατά περίπτωση, προβλεπόμενων ειδικών κατηγοριών, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων. 

Για τη διαπίστωση της συνδρομής της προϋπόθεσης αυτής, συγκρίνεται η ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση Ε.Β.Ε., με τον μέσο όρο που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη και κατά το στάδιο αυτό οι συντελεστές βαρύτητας των μαθημάτων.

Η ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή της Ε.Β.Ε. των σχολών, τμημάτων και εισαγωγικών κατευθύνσεων ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. 

Στο ΦΕΚ 774/26-2-21: «Ορισμός της ελάχιστης και μέγιστης τιμής του συντελεστή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ως προϋπόθεση εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και εφεξής» ορίζεται ότι: 

«1. Ως ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή της Ε.Β.Ε. των σχολών, τμημάτων ή εισαγωγικών κατευθύνσεων για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και εφεξής ορίζονται οι τιμές 0,80 (μηδέν κόμμα ογδόντα) και 1,20 (ένα κόμμα είκοσι) αντιστοίχως. Ως συντελεστής της Ε.Β.Ε. μπορεί να οριστεί αριθμός με έως δύο δεκαδικά ψηφία, ο οποίος βρίσκεται εντός του ανωτέρω διαστήματος ελάχιστης και μέγιστης τιμής. 

2. Ως ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή της Ε.Β.Ε. των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση κατά το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 και εφεξής ορίζονται οι τιμές 0,70 (μηδέν κόμμα εβδομήντα) και 1,10 (ένα κόμμα δέκα) αντιστοίχως. 

Ως συντελεστής της Ε.Β.Ε. μπορεί να οριστεί αριθμός με έως δύο δεκαδικά ψηφία, ο οποίος βρίσκεται εντός του ανωτέρω διαστήματος ελάχιστης και μέγιστης τιμής».

Ο συντελεστής της Ε.Β.Ε. για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση καθορίζεται με απόφαση της συγκλήτου έπειτα από πρόταση της σχολής, του τμήματος ή της εισαγωγικής κατεύθυνσης, η οποία εκδίδεται εντός της τασσόμενης από τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων προθεσμίας (άρθρο 4Β, παρ. 5). 

Εκ των ανωτέρω, συνάγεται πως το ΥΠΑΙΘ ορίζει το ΕΥΡΟΣ του συντελεστή ΕΒΕ ενώ  η κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση, ορίζει τον συντελεστή ΕΒΕ. Ήδη πολλά Τμήματα/Σχολές έχουν αποστείλει τις προτάσεις τους.

Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο, κάποιο ίδρυμα εισαγωγής δεν καθορίζει τον συντελεστή της παρ. 5, ο καθορισμός του γίνεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. 

Τόσο ο συντελεστής της Ε.Β.Ε., όσο και η ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή, δύνανται να τροποποιούνται.

Ο συντελεστής της Ε.Β.Ε. για κάθε σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση είναι ενιαίος για την εισαγωγή υποψηφίων από ημερήσια ή εσπερινά ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ. (Άρθρο 5).

Σύμφωνα με το άρθρο 5 (Ν. 4777/2021) με θέμα: «Ελάχιστη βάση εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοίτων Επαγγελματικών Λυκείων»:

«4. Η εξεταστέα ύλη και τα θέματα των εξετάσεων είναι κοινά για τους υποψηφίους από τα ημερήσια και τα εσπερινά ΕΠΑ.Λ. Το σύνολο των υποψηφίων εξετάζεται σε τέσσερα (4) μαθήματα της τελευταίας τάξης ημερήσιων και εσπερινών ΕΠΑ.Λ., από τα οποία δύο (2) μαθήματα είναι γενικής παιδείας και δύο (2) μαθήματα ειδικότητας. Τα εξεταζόμενα μαθήματα καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι εξετάσεις για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διεξάγονται, σε πανελλαδικό επίπεδο με θέματα που τίθενται αποκλειστικά από κεντρική επιτροπή εξετάσεων».

5. Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται ειδικότερα από τις διατάξεις της παρούσας, για την εισαγωγή των τελειόφοιτων και υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων των ΕΠΑ.Λ. στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα δημόσια Ι.Ε.Κ., ισχύουν οι διατάξεις που ρυθμίζουν την εισαγωγή των τελειόφοιτων και υποψηφίων των ΓΕ.Λ. στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα δημόσια Ι.Ε.Κ., αντίστοιχα, και ιδίως τα άρθρα 4Β έως 4Δ. Όπου στις ανωτέρω διατάξεις γίνεται λόγος για επιστημονικό πεδίο, ως προς τα ΕΠΑ.Λ. νοείται ο τομέας».

Στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑ.Λ. η Ε.Β.Ε. διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων ανά ειδικότητα στα δύο μαθήματα γενικής παιδείας (Μ1Γ, Μ2Γ) και στα δύο (2)  μαθήματα ειδικότητας (Μ3Ε, Μ4Ε), ο οποίος πολλαπλασιάζεται με  συντελεστή που αποφασίζεται από τα ιδρύματα εισαγωγής και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο. Ο συντελεστής βρίσκεται εντός του διαστήματος ελάχιστης και μεγίστης τιμής, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.

Εδώ, όπως επισημάνθηκε και τεκμηριώθηκε παραπάνω, θεωρείται πως η φράση «ανά ειδικότητα» θα πρέπει να αντικατασταθεί από την φράση « ανά Τομέα». Οπότε, η τελική διατύπωση θα πρέπει να είναι:

«Στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑ.Λ. η Ε.Β.Ε. διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων ανά ΤΟΜΕΑ στα δύο μαθήματα γενικής παιδείας (Μ1Γ, Μ2Γ) και στα δύο (2)  μαθήματα ειδικότητας (Μ3Ε, Μ4Ε), ο οποίος πολλαπλασιάζεται με  συντελεστή που αποφασίζεται από τα ιδρύματα εισαγωγής και στρογγυλοποιείται στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο».

Άλλωστε, οι σχολές, τμήματα, εισαγωγικές κατευθύνσεις εντάσσονται σε Τομείς. Επίσης, ο υπολογισμός ανά ειδικότητα θα δημιουργούσε ορισμένες στρεβλώσεις, ειδικά σε ειδικότητα όπου το πλήθος των υποψηφίων είναι πολύ μικρό σε σχέση με άλλη ειδικότητα του ίδιου Τομέα, όπου το πλήθος των υποψηφίων είναι μεγάλο και εξετάζονται σε κοινά μαθήματα. 

Για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. ισχύουν ειδικότερα τα  εξής:

α) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις, που εντάσσονται σε περισσότερους του ενός τομείς (π.χ Μηχανολογίας, Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων) για  τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε., λαμβάνεται υπόψη ο μικρότερος μέσος όρος των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα μαθήματα των τομέων  όπου εντάσσονται οι συγκεκριμένες σχολές, τμήματα ή  εισαγωγικές κατευθύνσεις.  

β) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις,  που εντάσσονται στην κοινή ομάδα όλων των τομέων, για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνεται υπόψη ο μικρότερος μέσος όρος των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων όλων των τομέων.

γ) Στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις  του ίδιου τομέα για τον οποίο οι υποψήφιοι εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα ειδικότητας, για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνονται υπόψη οι μέσοι όροι των  βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα μαθήματα εκείνης της ειδικότητας, ο μέσος όρος των οποίων είναι μικρότερος (δηλ: και εξ’ αυτών επιλέγεται ο μικρότερος μέσος όρος).

Αναλυτικά παραδείγματα για την ΕΒΕ στα ΕΠΑΛ

Η ΕΒΕ του κάθε τμήματος θα προκύπτει ως εξής:

ΕΒΕ = (Μέσος Όρος Επιδόσεων ΤΟΜΕΑ) Χ (Συντελεστής ΕΒΕ Τμήματος), όπου:

Μέσος Όρος Επιδόσεων ΤΟΜΕΑ είναι ο Μέσος Όρος (Μ.Ο) των μέσων όρων όλων των υποψηφίων (Μ.Ο.Υ.) στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων που εξετάζονται πανελλαδικά στον συγκεκριμένο ΤΟΜΕΑ. 

Υπολογίζεται δηλαδή ΑΝΑ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΝΑΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟ.

Όπως επισημάνθηκε και παραπάνω, εάν υπολογιζόταν ανά υποψήφιο και όχι ανά μάθημα, θα έπρεπε η ανωτέρω διατύπωση να ήταν: «η Ε.Β.Ε. διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων του κάθε υποψήφιου» και όχι των υποψηφίων. Παρ όλα αυτά, οδηγούμαστε στο ίδιο αποτέλεσμα εάν σε όλα τα μαθήματα συμμετέχουν όλοι οι υποψήφιοι ή καθώς υποψήφιος που δεν προσήλθε σε κάποιο εξεταζόμενο μάθημα (αλλά όχι σε όλα) βαθμολογείται με βαθμό μηδέν (0).

Έτσι:

Μ.Ο. Τομέα = (Μ.Ο.Υ.Μ.Γ.1 + Μ.Ο.Υ.Μ.Γ.2+Μ.Ο.Υ.Μ.Ε.3+Μ.Ο.Υ.Μ.Ε.4)/4

Όπου: 

• Μ.Ο.ΥΜ.Γ.1: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (έστω Α)
• Μ.Ο.ΥΜ.Γ.2: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (ΑΛΓΕΒΡΑ) (έστω Β)
• Μ.Ο.Υ.Μ.Ε.3: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ 1ο ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ (έστω Γ)
• Μ.Ο.Υ.Μ.Ε.4: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ 2ο ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ (έστω Δ)

Επισήμανση 4η. Ο συνολικός αριθμός υποψηφίων στο μάθημα Μαθηματικά (Άλγεβρα), μπορεί να είναι μικρότερος από τον συνολικό αριθμό υποψηφίων στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα, το οποίο εξετάζεται πρώτο ως μάθημα γενικής παιδείας, καθώς μπορεί να υπάρξουν απόντες κλπ.

Κάτι αντίστοιχο δύναται να συμβαίνει και στο δεύτερο (2ο) μάθημα ειδικότητας (αυτό που εξετάζεται τελευταίο) σε σχέση με το πρώτο μάθημα ειδικότητας (1ο), αυτό δηλαδή που εξετάζεται ημερολογιακά πρώτο. Μπορεί δηλαδή να προσέλθουν λιγότεροι υποψήφιοι.

(Ιδιαιτερότητες υπάρχουν επίσης για όσους υποψηφίους από τα ΕΠΑΛ συμμετέχουν για πρόσβαση στα τμήματα μουσικών σπουδών).

Έστω, εντελώς υποθετικά και για τις ανάγκες του παραδείγματος, οι παρακάτω βαθμολογίες υποψηφίου ΕΠΑΛ στα τέσσερα πανελλαδικά μαθήματα :

Α=8,34, Β=11,45, Γ=9,26 ΚΑΙ Δ=13,11.

Άρα, ο μέσος όρος των βαθμολογικών επιδόσεων του Τομέα θα είναι: (Α+Β+Γ+Δ)/4=Ε, 

και, επομένως: 

Ε= (8,34+11,45+9,26+13,11)/4, οπότε: Ε= 10.54

Έστω ότι ένα τμήμα αποφασίζει να ορίσει συντελεστή ΕΒΕ το 0.90. Στο υποθετικό παράδειγμά μας υπολογίσαμε τον Μέσο Όρο Επιδόσεων ΤΟΜΕΑ: 10,54/20. 

Άρα, η ΕΒΕ του συγκεκριμένου Τμήματος θα είναι 0,9 Χ 10,54 = 9,49, με στρογγυλοποίηση στο δεύτερο δεκαδικό ψηφίο). 

Εάν το συγκεκριμένο τμήμα ανήκει σε περισσότερους του ενός Τομείς, τότε η ΕΒΕ του τμήματος θα υπολογιστεί με βάση τον ΤΟΜΕΑ με το χαμηλότερο Μ.Ο. επιδόσεων. 

 Όπως προαναφέρθηκε, προϋπόθεση συμμετοχής των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων στη διαδικασία επιλογής για εισαγωγή στα Α.Ε.Ι. αποτελεί η επίτευξη στις πανελλαδικές εξετάσεις βαθμολογικής επίδοσης ίσης ή μεγαλύτερης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση (Ε.Β.Ε. σχολής, τμήματος ή εισαγωγικής κατεύθυνσης). Για τη διαπίστωση της συνδρομής της προϋπόθεσης αυτής, συγκρίνεται η ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση Ε.Β.Ε., με τον μέσο όρο που συγκέντρωσε ο υποψήφιος στα πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη και κατά το στάδιο αυτό οι συντελεστές βαρύτητας των μαθημάτων.

Ας δούμε λοιπόν, με ένα άλλο υποθετικό παράδειγμα, εάν ένας υποψήφιος εισάγεται στο ανωτέρω τμήμα του προηγούμενου υποθετικού παραδείγματός μας. Έστω, λοιπόν υποψήφιος που πέτυχε τις παρακάτω βαθμολογίες: 

• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: 14,3, 
• ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (ΑΛΓΕΒΡΑ): 01, 
• ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ Α: 13,6 
• ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ Β: 15,7

Ο μέσος όρος του υποψηφίου αυτού θα είναι: (14,3+1+13,6+15,7)/4 = 11,15. Ο μαθητής αυτός εισάγεται στο ανωτέρω τμήμα του προηγούμενού μας παραδείγματος, καθώς συγκεντρώνει επίδοση  μεγαλύτερη από την ΕΒΕ του τμήματος (= 9,49). Τα συνολικά μόρια του θα είναι: 12.500 για τις σχολές – τμήματα του Τομέα, ενώ για τις σχολές –τμήματα της κοινής ομάδας τα μόριά του θα είναι: 9.750.

Από το ανωτέρω παράδειγμα προκύπτει πως μπορεί να εισαχθεί υποψήφιος ακόμα και γράφοντας: 01 (μηδέν ένα) σε κάποιο εξεταζόμενο μάθημα. Έτσι, με την ΕΒΕ εξορθολογίζονται μεν, δεν εξαλείφονται δε, ζητήματα του παρελθόντος.

Με τον τρόπο αυτόν υπολογίζεται η ΕΒΕ για κάθε τμήμα, αφού προηγουμένως προσδιοριστεί ο Μέσος Όρος Βαθμολογικών Επιδόσεων του Τομέα με τη μεθοδολογία που παρουσιάσαμε.

Όπως γνωρίζουμε, στα ΕΠΑ.Λ υφίστανται εννέα Τομείς. Ο καθένας από αυτούς εμπεριέχει ορισμένες ειδικότητες. Στους έξι από τους εννιά Τομείς, οι αντίστοιχες ανά Τομέα ειδικότητες έχουν δύο κοινά Πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα ειδικότητας. Εξαίρεση αποτελούν: 

1. Ο Τομέας Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων, στον οποίο οι δύο ειδικότητες (Πλοίαρχος Ε.Ν και Μηχανικός Ε,Ν) έχουν ένα κοινό εξεταζόμενο μάθημα ειδικότητας και από ένα διαφορετικό.

2. Ο Τομέας Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού, στον οποίο οι δύο ειδικότητες έχουν από δύο διαφορετικά εξεταζόμενα μαθήματα ειδικότητας.

3. Ο Τομέας Μηχανολογίας, ο οποίος εμπεριέχει πέντε ειδικότητες. Όλες οι ειδικότητες έχουν ένα κοινό εξεταζόμενο μάθημα ειδικότητας και από ένα διαφορετικό, εκτός από τις ειδικότητες: «Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Κατασκευών» και «Τεχνικός Θερμικών και  Υδραυλικών Εγκαταστάσεων και Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου», οι οποίες έχουν και το δεύτερο μάθημα ειδικότητας ως κοινό εξεταζόμενο μάθημα.

4. Υπάρχουν επίσης διαφορετικές ειδικότητες που ανήκουν σε δύο διαφορετικούς Τομείς και έχουν ένα κοινό εξεταζόμενο μάθημα ειδικότητας (Δίκτυα υπολογιστών).

Πως θα διαμορφωθεί λοιπόν η ΕΒΕ για αυτούς τους Τομείς; 

Όπως προαναφέρθηκε, στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις  του ίδιου τομέα για τον οποίο οι υποψήφιοι εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα ειδικότητας, για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνονται υπόψη οι μέσοι όροι των  βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στα μαθήματα εκείνης της ειδικότητας, ο μέσος όρος των οποίων είναι μικρότερος (δηλ: και εξ’ αυτών επιλέγεται ο μικρότερος μέσος όρος).

Εκ των ανωτέρω, συνάγεται πως για τον υπολογισμό της Ε.Β.Ε. λαμβάνονται υπόψη οι μέσοι όροι των  βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων στο μάθημα εκείνης της ειδικότητας, ο μέσος όρος του οποίου είναι μικρότερος.

Αναλυτικά παραδείγματα ανά Ειδικότητα του Τομέα Μηχανολογίας

Ας πάρουμε την ειδικότητα ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ όπου πέρυσι έλαβαν μέρος 923 υποψήφιοι:

Μέσος Όρος Επιδόσεων ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ  θα είναι ο Μέσος Όρος (Μ.Ο) των μέσων όρων όλων των υποψηφίων ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ  (Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.) στο σύνολο των ΤΡΙΩΝ ΚΟΙΝΩΝ μαθημάτων που εξετάζονται πανελλαδικά ΣΤΟΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΤΟΜΕΑ, ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (Μ.Ο.Υ.ΕΙΔ.ΟΧ.)

Μ.Ο ΕΙΔ.ΟΧ.=(Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Γ1+Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Γ2+Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Ε3+Μ.Ο.Υ.ΕΙΔ.ΟΧ.Ε4)/4

Όπου:

Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Γ1: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 

Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Γ2: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ (ΑΛΓΕΒΡΑ) 

Μ.Ο.Υ.Τ.Μ.Ε3: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ

Μ.Ο.Υ.ΕΙΔ.ΟΧ.Ε4: Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ, το οποίο δεν είναι κοινό με τα μαθήματα των άλλων Ειδικοτήτων του Τομέα Μηχανολογίας.

Αντιστοίχως, θα πραγματοποιηθούν οι υπολογισμοί για την Ειδικότητα: «Τεχνικός Εγκαταστάσεων Ψύξης Αερισμού και Κλιματισμού» που έχει διαφορετικό μάθημα ειδικότητας, καθώς  και για την ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ «Τεχνικός Μηχανοσυνθέτης Αεροσκαφών» που και αυτή έχει διαφορετικό μάθημα ειδικότητας.

 Με τον τρόπο αυτό θα προκύψουν:

-Ο Μ.Ο ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ

-Ο Μ.Ο ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ:  ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΨΥΞΗΣ ΑΕΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ

-Ο Μ.Ο ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΣΥΝΘΕΤΗΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ

-Ο Μ.Ο ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ: α) ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ και β) ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΘΕΡΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΕΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ, ο οποίος θα είναι κοινός για τις δύο ειδικότητες (θα συμπεριλάβει το συνολικό αριθμό των υποψηφίων που συμμετείχαν από τις δύο αυτές ειδικότητες, γιατί αυτές οι δύο συγκεκριμένες ειδικότητες έχουν και το τέταρτο μάθημα ειδικότητας κοινό).

Από τους παραπάνω τέσσερις Μέσους Όρους επιδόσεων θα ληφθεί υπόψη ο μικρότερος Μέσος Όρος επιδόσεων Ειδικότητας, που θα αποτελεί και τον Μέσο Όρο επιδόσεων του Τομέα.

Επισήμανση 5: Δεν υπολογίζουμε σε κάθε μάθημα τους υποψηφίους της κάθε ειδικότητας, αλλά μόνο στο διαφορετικό. Στα κοινά μαθήματα τους υπολογίζουμε ως υποψηφίους του Τομέα συνολικά. Εάν υπολογίζαμε την κάθε ειδικότητα ξεχωριστά (τα τέσσερα μαθήματα της ειδικότητας και μετά προχωρούσαμε σε εξαγωγή του μέσου όρου της με παράλληλη επανάληψη αυτών των υπολογισμών  για κάθε ειδικότητα του Τομέα), τότε θα υπήρχε ο κίνδυνος εμφάνισης στρεβλώσεων. 

Χαρακτηριστικό ακραίο παράδειγμα τέτοιας στρέβλωσης είναι, αν ένας Τομέας έχει δύο ειδικότητες, η μία ειδικότητα να είχε μέσο όρο π.χ:  03 και η άλλη 18! Προφανώς δεν θα λαμβάναμε υπόψη στον υπολογισμό της ΕΒΕ το 03.

Συμπεράσματα

1. Η ΕΒΕ, τελικά,  είναι συνάρτηση  των παρακάτω παραμέτρων:

Α) Του συντελεστή ΕΒΕ Χ (0,80≤Χ≤1,20).

Β) Του αριθμού των εισακτέων ανά Σχολή ή Τμήμα (θα ανακοινωθεί από το ΥΠΑΙΘ στις 15 Μαΐου).

Γ) Του αριθμού των συμμετεχόντων ανά ειδικότητα/τομέα και

Δ) Του Μ.Ο. των επιδόσεων στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα.

2, Διασταλτικά μπορούμε να ισχυριστούμε πως παίζει ρόλο και ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων στα μαθήματα ειδικότητας, ειδικά στους Τομείς εκείνους, στους οποίους υφίσταται διαφορετικό εξεταζόμενο μάθημα ανά ειδικότητα, αλλά και γενικότερα, καθώς επηρεάζει και τους υποψηφίους που εισάγονται στην ίδια σχολή από διαφορετικούς Τομείς.

3. Αν και όντως το «ισχυρό σημείο» στα ΕΠΑ.Λ είναι η κάθε ειδικότητα, αφού ο μαθητής λαμβάνει πτυχίο ειδικότητας, εν τούτοις, η ««κατασκευασμένη» βάση πρόσβασης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, το «κατασκεύασμα – κλειδί» για την πρόσβαση, για να υφίσταται ενιαία αντιμετώπιση, είναι ο Τομέας.

4. Τυπικά χρήζει διευκρίνησης το προφανές άνω όριο της ΕΒΕ, καθώς π.χ σε ακραία περίπτωση μέσου όρου Τομέα π.χ 18 και συντελεστή ΕΒΕ κάποιου τμήματος π.χ 1,2, τότε προκύπτει ΕΒΕ =1,2Χ18=21,6! 

5. Υποψήφιος που έγραψε στα τέσσερα μαθήματα, π.χ: Μ1=01, Μ2=0,1, Μ3=15, Μ4=15, δηλαδή συγκέντρωσε μέσο όρο βαθμολογικών επιδόσεων: 32/4 = 08, είναι πολύ πιθανό να εισαχθεί, υπό προϋποθέσεις, σε σχολή ή τμήμα που θα ορίσει συντελεστή ΕΒΕ π.χ το 0,8, δηλαδή η ΕΒΕ του συγκεκριμένου τμήματος θα είναι 8Χ0,8=6,4. Ως γενική λοιπόν διαπίστωση είναι πως η ΕΒΕ, προσπαθεί να εξορθολογίσει αλλά δεν εξαλείφει ζητήματα για τα οποία δημιουργήθηκε, ώστε να τα επιλύσει. 

Εν κατακλείδι, η εφαρμογή της ΕΒΕ ως προϋπόθεση εισαγωγής στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα εμφανίζεται να επιχειρεί να παρέχει λύσεις στο ζήτημα της υστέρησης στις μαθητικές επιδόσεις κατά τη διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων. Μένει όμως να διαπιστωθεί μήπως τελικά αναδεικνύεται ακόμη εντονότερα η υποκειμενική λειτουργία της Ε.Β.Ε. ως αποτελεσματικού φίλτρου εισαγωγής στα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα, ο ρόλος της ως ημιπερατής μεμβράνης και ο τρόπος που τελικά λειτουργεί, καθώς η μετατόπιση του κέντρου βάρους γίνεται ουσιαστικά προς τους αποφοίτους των ειδικοτήτων του κάθε Τομέα, άρα προς τα ΕΠΑ.Λ., με τις όποιες ιδιαιτερότητες παρουσιάζουν αυτά σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των μαθητών τους, τα οποία χρήζουν εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών παρεμβάσεων, και με τα όποια μαθησιακά κενά εμφανίζουν οι τελειόφοιτοι πριν εισέλθουν στα Πανεπιστημιακά ιδρύματα, και όχι στις σχολές, τμήματα ή εισαγωγικές κατευθύνσεις της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Πηγή: foititikanea.gr